For Döngüsü Nedir?Python programlama dilindeki “for” döngüsü, belirli bir bloğu belirli bir aralık boyunca veya bir dizi elemanı üzerinde dolaşmak için kullanılan etkili bir kontrol yapısıdır. Genellikle bir başlangıç değeri, bir bitiş değeri ve bir artış miktarı içeren bir kontrol deyimi ile tanımlanır.Örneğin, bir liste, demet veya dize gibi bir veri yapısı üzerinde gezinmek için “for” döngüsü oldukça yaygındır. Bu döngü, belirtilen aralık boyunca dönerken her bir öğe üzerinde belirli bir işlemi uygulamanıza olanak tanır.for eleman in veri_yapisi: # Belirli bir işlemYukarıdaki örnekte, “veri_yapisi” üzerindeki her bir “eleman” için belirtilen işlemi gerçekleştirir. Bu sayede, programınızda aynı işlemi tekrar tekrar yazmak yerine, döngüyü kullanarak kodunuzu daha temiz ve düzenli hale getirebilirsiniz.Python programlama dilindeki güçlü araçlardan biri olan “for” döngüleri, belirli bir işlemi belirli bir aralıkta veya veri yapısı üzerinde tekrarlamak için kullanılır. Ancak, bu döngülerin etkili kullanımı için “range()” fonksiyonunun anlaşılması önemlidir. “range()”, belirli bir sayı aralığındaki değerleri oluşturmak için kullanılan bir fonksiyondur ve genellikle “for” döngüsü ile birlikte kullanılarak programlamada daha etkili ve düzenli kod yazmamıza olanak tanır. Şimdi, “range()” fonksiyonu ve kullanımlarına yakından bakarak Python’da “for” döngülerini anlamaya başlayalım.range() Fonksiyonu ve KullanımlarıPython’da, belirli bir aralıktaki sayıları oluşturmak için sıkça kullanılan bir fonksiyon olan “range()” fonksiyonu bulunmaktadır. Bu fonksiyon, genellikle “for” döngüsü ile birlikte kullanılarak belirli bir sayı aralığında dolaşmak için ideal bir araçtır.“range()” fonksiyonu genellikle şu şekilde kullanılır:for sayi in range(baslangic, bitis, adim): # Belirli bir işlemBurada:baslangic: Sayı dizisinin başlangıç değeri.bitis: Sayı dizisinin bitiş değeri (bu değer dahil değildir).adim: Sayıların birbirleri arasındaki artış miktarı.Örneğin:for i in range(1, 6, 2): print(i)Yukarıdaki örnekte, 1 ile 6 arasındaki sayıları (6 dahil değil) 2’şer artırarak ekrana yazdırır.“range()” fonksiyonu, belirtilen aralıktaki sayıları içeren bir sayı dizisi oluşturur. Bu, “for” döngüsü ile birlikte kullanılarak belirli işlemleri belirli bir aralıkta tekrar etmek için kullanışlıdır.“break” ve “continue” İfadeleri ile Python’da Döngü KontrolüPython programlama dilindeki “for” ve “while” döngülerini daha etkili bir şekilde kontrol etmek için “break” ve “continue” ifadeleri kullanılır. Bu ifadeler, döngülerin normal akışını değiştirmek ve belirli koşullar altında belirli davranışları sağlamak için kullanılır.“break” İfadesi: “break” ifadesi, bir döngüyü aniden sonlandırmak için kullanılır. Belirli bir koşul sağlandığında döngü hemen sona erer ve kontrol dışındaki kod bloğuna geçer.“continue” İfadesi: “continue” ifadesi ise döngü içinde belirli bir koşul sağlandığında geri kalan döngü bloğunu atlayarak bir sonraki iterasyona geçmek için kullanılır. Yani, “continue” ifadesi kullanıldığında döngü bloğunun geri kalanı atlanır ve döngü başa döner.Örnek: “break” İfadesi ile Asal Sayı Kontrolüsayi = int(input("Bir sayı girin: "))for i in range(2, sayi): if sayi % i == 0: print(f"{sayi} asal bir sayı değildir.") breakelse: print(f"{sayi} asal bir sayıdır.")Bu örnekte, kullanıcıdan alınan bir sayının asal olup olmadığını kontrol etmek için “for” döngüsü kullanılmıştır. Eğer bir bölen bulunursa, “break” ifadesiyle döngü sonlandırılarak sayının asal olup olmadığına dair bilgi verilir.Örnek: “continue” İfadesi ile Çift Sayıları Yazdırmamatoplam = 0for sayi in range(1, 11): if sayi % 2 == 0: continue toplam += sayiprint(f"Tek sayıların toplamı: {toplam}")Bu örnekte, “continue” ifadesi kullanılarak, “for” döngüsü içinde çift sayılar atlanır ve sadece tek sayılar toplanır.Python for Döngüsü Örnekleri1. Basit For Döngüsü: Sayıları Yazdırmakfor sayi in range(5): print(sayi)Bu örnekte, 0’dan 4’e kadar olan sayıları ekrana yazdıran bir “for” döngüsü bulunmaktadır.2. Basit For Döngüsü: Liste Elemanlarını Toplamaksayilar = [1, 2, 3, 4, 5]toplam = 0for sayi in sayilar: toplam += sayiprint("Toplam:", toplam)Bu örnekte, bir liste içindeki sayıları toplayan bir “for” döngüsü bulunmaktadır.3. Basit For Döngüsü: Çift Sayıları Yazdırmakfor sayi in range(0, 10, 2): print(sayi)Bu örnekte, 0 ile 9 arasındaki çift sayıları ekrana yazdıran bir “for” döngüsü bulunmaktadır.4. Liste ile For Döngüsü: Liste Elemanlarını Yazdırmakmeyveler = ["elma", "armut", "kiraz"]for meyve in meyveler: print(meyve)Bu örnekte, bir liste içindeki meyve isimlerini ekrana yazdıran bir “for” döngüsü bulunmaktadır.5. Liste ile For Döngüsü: Liste Elemanlarını Uzunluklarıyla Yazdırmaksehirler = ["Ankara", "İstanbul", "İzmir"]for sehir in sehirler: print(f"{sehir}: {len(sehir)} karakter")Bu örnekte, bir liste içindeki şehir isimlerini ve her şehrin karakter sayısını ekrana yazdıran bir “for” döngüsü bulunmaktadır.6. String ile For Döngüsü: Harfleri Yazdırmakkelime = "Python"for harf in kelime: print(harf)Bu örnekte, bir string içindeki harfleri ekrana yazdıran bir “for” döngüsü bulunmaktadır.7. String ile For Döngüsü: Harfleri Ters Sırayla Yazdırmakkelime = "Merhaba"for harf in reversed(kelime): print(harf)Bu örnekte, bir string içindeki harfleri ters sırayla ekrana yazdıran bir “for” döngüsü bulunmaktadır.8. Tuple ile For Döngüsü: Elemanları Yazdırmakrenkler = ("kırmızı", "yeşil", "mavi")for renk in renkler: print(renk)Bu örnekte, bir tuple içindeki renkleri ekrana yazdıran bir “for” döngüsü bulunmaktadır.9. Tuple ile For Döngüsü: Elemanları ve İndeksleri Yazdırmakmeyveler = ("elma", "armut", "kiraz")for indeks, meyve in enumerate(meyveler): print(f"{indeks}: {meyve}")Bu örnekte, bir tuple içindeki meyve isimlerini ve ilgili indeksleri ekrana yazdıran bir “for” döngüsü bulunmaktadır.10. Dictionary ile For Döngüsü: Anahtar ve Değerleri Yazdırmakogrenciler = {"1001": "Ahmet", "1002": "Ayşe", "1003": "Mehmet"}for ogrenci_no, ogrenci_ad in ogrenciler.items(): print(f"Öğrenci No: {ogrenci_no}, Öğrenci Adı: {ogrenci_ad}")Bu örnekte, bir dictionary içindeki öğrenci numaralarını ve isimlerini ekrana yazdıran bir “for” döngüsü bulunmaktadır.11. Dictionary ile For Döngüsü: Sadece Anahtarları Yazdırmakogrenciler = {"1001": "Ahmet", "1002": "Ayşe", "1003": "Mehmet"}for ogrenci_no in ogrenciler.keys(): print(f"Öğrenci No: {ogrenci_no}")Bu örnekte, bir dictionary içindeki öğrenci numaralarını ekrana yazdıran bir “for” döngüsü bulunmaktadır.12. İç İçe For Döngüsü: Çarpım Tablosu Oluşturmakfor i in range(1, 6): for j in range(1, 6): carpim = i * j print(f"{i} * {j} = {carpim}")Bu örnekte, iç içe geçmiş iki “for” döngüsü kullanılarak 1 ile 5 arasındaki sayıların çarpım tablosu oluşturulmaktadır.13. Break ve Continue Kullanımı: 3’e Tam Bölünen Sayıları Atlayarak Yazdırmakfor sayi in range(1, 11): if sayi % 3 == 0: continue print(sayi)Bu örnekte, “continue” ifadesi kullanılarak 3’e tam bölünen sayılar atlanarak ekrana yazdırma işlemi gerçekleştirilmektedir.14. Break Kullanımı: Belirli Bir Koşulu Sağlayan Sayıda Döngüyü Sonlandırmakaranan_sayi = 5for sayi in range(1, 11): if sayi == aranan_sayi: print(f"{aranan_sayi} bulundu!") break print(sayi)Bu örnekte, “break” ifadesi kullanılarak belirli bir koşulu sağlayan sayı bulunduğunda döngü sonlandırılmaktadır.15. Zip Fonksiyonu ile İki Liste Üzerinde For Döngüsü: İki Liste Elemanlarını Eşleştirip Yazdırmakisimler = ["Ahmet", "Ayşe", "Mehmet"]yaslar = [25, 30, 22]for isim, yas in zip(isimler, yaslar): print(f"{isim} isimli kişinin yaşı {yas}.")Bu örnekte, “zip” fonksiyonu kullanılarak iki farklı listeyi eşleştirip her bir çifti ekrana yazdıran bir “for” döngüsü bulunmaktadır.16. Enumerate Fonksiyonu ile İndeks ve Değerleri Yazdırmaksehirler = ["Ankara", "İstanbul", "İzmir"]for indeks, sehir in enumerate(sehirler, start=1): print(f"{indeks}. şehir: {sehir}")Bu örnekte, “enumerate” fonksiyonu kullanılarak bir liste içindeki elemanları ve ilgili indeksleri ekrana yazdıran bir “for” döngüsü bulunmaktadır.17. String ile For Döngüsü: Belirli Bir Koşulu Sağlayan Harfleri Saymakkelime = "Python Programlama"sayac = 0for harf in kelime: if harf.isupper(): sayac += 1print(f"Büyük harf sayısı: {sayac}")Bu örnekte, bir string içindeki büyük harfleri sayan bir “for” döngüsü bulunmaktadır.18. Tuple ile For Döngüsü: Toplamı ve Çarpımı Hesaplamaksayi_cifti = (3, 5)toplam = 0carpim = 1for sayi in sayi_cifti: toplam += sayi carpim *= sayiprint(f"Toplam: {toplam}, Çarpım: {carpim}")Bu örnekte, bir tuple içindeki sayı çiftinin toplamını ve çarpımını hesaplayan bir “for” döngüsü bulunmaktadır.19. Dictionary ile For Döngüsü: Sadece Değerleri Yazdırmakogrenciler = {"1001": "Ahmet", "1002": "Ayşe", "1003": "Mehmet"}for ogrenci_ad in ogrenciler.values(): print(f"Öğrenci Adı: {ogrenci_ad}")Bu örnekte, bir dictionary içindeki öğrenci isimlerini ekrana yazdıran bir “for” döngüsü bulunmaktadır.20. İleri Düzey: List Comprehension ile For Döngüsükareler = [sayi ** 2 for sayi in range(1, 6)]print(kareler)Bu örnekte, “List Comprehension” kullanılarak 1 ile 5 arasındaki sayıların karelerinden oluşan bir liste oluşturan bir “for” döngüsü bulunmaktadır.Diğer for Döngüsü ÖrnekleriÖrnek 1: Ekranda 10 defa isim yazdıran örnek.for x in range(10): print("www.yazilimkodlama.com")Ekran Çıktısı:Örnek 2: Kullanıcının Girdiği metni ekranda 5 defa yazdıran Python For Döngüsü Örneği:metin=input('Metni Girin : ')for x in range(10): print(metin)Ekran Çıktısı:Örnek 3: 100′ e kadar olan çift sayıları listeleyen Python For Döngüsü Örneği#yazilimkodlama.comfor i in range(1,101): if i%2==0: print(i)Ekran Çıktısı:Örnek 4: Kullanıcının girdiği 2 sayı arasındaki sayıları listeleyen Python For Döngüsü Örneğisayi1=input('1. Sayı: ')sayi2=input('2. Sayı: ')for i in range(int(sayi1)+1,int(sayi2)): print(i)Ekran Çıktısı:Örnek 5: kullanıcının girdiği 2 sayı arasındaki sayıların toplamını bulan Python For Döngüsü Örneği:#www.yazilimkodlama.comtoplam=0;sayi1=input('1. Sayı: ')sayi2=input('2. Sayı: ')for i in range(int(sayi1)+1,int(sayi2)): toplam+=iprint("{0} ile {1} arasındaki sayıların toplamı : {2}".format(sayi1,sayi2,toplam))Ekran Çıktısı : Örnek 6: kullanıcının girdiği sayının faktoriyelini alan Python For Döngüsü Örneği:#www.yazilimkodlama.comsonuc=1;sayi=input('1. Sayı: ')for i in range(1,int(sayi)+1): sonuc*=iprint("{0} sayısının faktoriyeli : {1}".format(sayi,sonuc))Ekran Çıktısı:Örnek 7: Kullanıcının girdiği sayının asal sayı olup olmadığını kontrol eden Python For Döngüsü Örneği#www.yazilimkodlama.comsayac=0sayi=input('Sayı: ')for i in range(2,int(sayi)): if(int(sayi)%i==0): sayac+=1 breakif(sayac!=0): print("Sayı Asal Değil")else: print("Sayı Asal")Örnek 8: Çıktısı aşağıdaki gibi devam eden çarpım tablosunu iç içe döngü kurarak kodlayınız.1 x 1 = 11 x 2 = 21 x 3 = 31 x 4 = 41 x 5 = 51 x 6 = 61 x 7 = 71 x 8 = 81 x 9 = 91 x 10 = 102 x 1 = 22 x 2 = 42 x 3 = 62 x 4 = 82 x 5 = 10……#!/usr/bin/env python# -*- coding: utf-8 -*-for i in range(1,11): for j in range(1,11): print("{} x {} = {}".format(i,j,i*j)) print("\n")Çıktı:1 x 1 = 11 x 2 = 21 x 3 = 31 x 4 = 41 x 5 = 51 x 6 = 61 x 7 = 71 x 8 = 81 x 9 = 91 x 10 = 102 x 1 = 22 x 2 = 42 x 3 = 62 x 4 = 82 x 5 = 102 x 6 = 122 x 7 = 142 x 8 = 162 x 9 = 182 x 10 = 203 x 1 = 33 x 2 = 63 x 3 = 93 x 4 = 123 x 5 = 153 x 6 = 183 x 7 = 213 x 8 = 243 x 9 = 273 x 10 = 304 x 1 = 44 x 2 = 84 x 3 = 124 x 4 = 164 x 5 = 204 x 6 = 244 x 7 = 284 x 8 = 324 x 9 = 364 x 10 = 405 x 1 = 55 x 2 = 105 x 3 = 155 x 4 = 205 x 5 = 255 x 6 = 305 x 7 = 355 x 8 = 405 x 9 = 455 x 10 = 506 x 1 = 66 x 2 = 126 x 3 = 186 x 4 = 246 x 5 = 306 x 6 = 366 x 7 = 426 x 8 = 486 x 9 = 546 x 10 = 607 x 1 = 77 x 2 = 147 x 3 = 217 x 4 = 287 x 5 = 357 x 6 = 427 x 7 = 497 x 8 = 567 x 9 = 637 x 10 = 708 x 1 = 88 x 2 = 168 x 3 = 248 x 4 = 328 x 5 = 408 x 6 = 488 x 7 = 568 x 8 = 648 x 9 = 728 x 10 = 809 x 1 = 99 x 2 = 189 x 3 = 279 x 4 = 369 x 5 = 459 x 6 = 549 x 7 = 639 x 8 = 729 x 9 = 819 x 10 = 9010 x 1 = 1010 x 2 = 2010 x 3 = 3010 x 4 = 4010 x 5 = 5010 x 6 = 6010 x 7 = 7010 x 8 = 8010 x 9 = 9010 x 10 = 100SonuçPython’daki “for” döngüleri, programcılara çeşitli veri yapıları üzerinde gezinme ve işlemler gerçekleştirme esnekliği sunar. Bu örnekler, “for” döngülerinin listeler, stringler, tuple’lar ve dictionary’ler gibi farklı veri yapıları üzerinde nasıl kullanılabileceğini açıklayarak, Python’un güçlü döngü yapısını anlamanıza yardımcı olabilir. Döngüler, kodunuzu daha temiz, okunabilir ve etkili hale getirmek için önemli bir araçtır ve bu örnekler, bu konudaki temel kavramları pekiştirmenize yardımcı olabilir.