5 adet veri tip, 3 adet Object tipi bulunan javaScript dilinde veri tiplerini Number, String, Boolean, Undefined, ve Null (bu da bir object’dir). Object tipini ise fonksiyon, dizi, nesne (object) gibi referanslar oluşturmaktadır. Bu yazımızda JavaScript’te bir Object nasıl oluşturulur ve nasıl kullanılır bunu göreceğiz. Öncelikle Object oluşturma hangi yöntemlerle yapılır buna bakalım.
JavaScript’te nesne oluşturmak için { } süslü parantezler kullanılır.
var arac={ };
var ogrenci={ };
Yukarıdaki şekilde bir tanımlama yapıldığında içinde hiçbir şey bulunmayan arac ve ogrenci nesneleri oluşturulmuş olur.
Şimdi de oluşturulan nesnelere özellik atamasının nasıl yapılacağına bakalım.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 | var arac={ marka:"Renault", model:"Clio", yil:2018, renk:"Beyaz", yakit:"Dizel", saatUcreti:60 }; |
Yukarıdaki tanımlamaya baktığımızda;
Özellik: değer
şeklinde bir atama yapıldığını ve birden fazla özellik eklendiğinde “,” virgül ile ayrıldığını görüyoruz.
Şimdi aşağıdaki örneği inceleyelim. Örneğimizde arac isimli Object (nesne) tanımlaması ve bu nesneye ait özellik tanımlaması yapılarak bu özelliklerin sayfada yazdırılması sağlanmakta.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 | <!DOCTYPE html> <html> <head> <title>www.yazilimkodlama.com</title> <meta charset="utf-8"> </head> <body> <p><u>JavaScript Object Kullanımı</u></p> <p id="bilgi"></p> <p><b>Araç Detayları</b></p> <p id="detay"></p> <script> var arac={ marka:"Renault", model:"Clio", yil:2018, renk:"Beyaz", yakit:"Dizel", saatUcreti:60 }; document.getElementById("bilgi").innerHTML = arac.marka + " " + arac.model + " model "+arac.yakit+" aracın saatlik kiralama ücreti : "+arac.saatUcreti; document.getElementById("detay").innerHTML= "Marka : "+arac.marka+"<br>"+ "Model : "+arac.model+"<br>"+ "Model Yılı : "+arac.model+"<br>"+ "Renk : "+arac.renk+"<br>"+ "Yakıt Türü : "+arac.yakit+"<br>"+ "Saat Ücreti: "+arac.saatUcreti; </script> </body> </html> |
Sayfamızı çalıştırdığımızda aşağıdaki görüntü oluşacaktır.
Şimdi de nesnemize metot tanımlaması yapalım. Metot tanımlamasını yukarıdaki örnek üzerinde gerçekleştireceğiz. Nesnemize ucretHesapla isminde bir metot tanımlayacağız. Bu fonksiyon dışarıdan bir parametre alarak çalışacaktır. Dışarıdan gönderilen saat bilgisini saatUcreti ile çarparak ödenecek tutarın hesaplanması görevini üstlenecektir.
Burada altını çizmekte fayda gördüğüm bir hususu belirtmek isterim.
Nesne içindeki özelliklerden biri metot içinde kullanılacaksa bu özellik this anahtar sözcüğü ile kullanılmalıdır. (this.saatUcreti)
Kodlarımıza ve ekran çıktısına göz atalım.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 | <!DOCTYPE html> <html> <head> <title>www.yazilimkodlama.com</title> <meta charset="utf-8"> </head> <body> <p><u>JavaScript Object Kullanımı</u></p> <p id="bilgi"></p> <p><b>Araç Detayları</b></p> <p id="detay"></p> <p id="tutar"></p> <script> var arac={ marka:"Renault", model:"Clio", yil:2018, renk:"Beyaz", yakit:"Dizel", saatUcreti:60, ucretHesapla:function(saat){ return saat*this.saatUcreti; } }; document.getElementById("bilgi").innerHTML = arac.marka + " " + arac.model + " model "+arac.yakit+" aracın saatlik kiralama ücreti : "+arac.saatUcreti; document.getElementById("detay").innerHTML= "Marka : "+arac.marka+"<br>"+ "Model : "+arac.model+"<br>"+ "Model Yılı : "+arac.yil+"<br>"+ "Renk : "+arac.renk+"<br>"+ "Yakıt Türü : "+arac.yakit+"<br>"+ "Saat Ücreti: "+arac.saatUcreti; document.getElementById("tutar").innerHTML="Ödenecek Tutar : "+arac.ucretHesapla(3); </script> </body> </html> |
Ekran Çıktısı:
Görüleceği üzere ödenecek tutar metot ile hesaplanarak gösterilmiştir.
Şimdi basit bir örnek daha oluşturalım. Bu örneğimizde ogrenci isimli bir object’ e ait özellik ve metot tanımlaması yapacağız. ad ve soyad özelliklerinin yazdırılmasını sağlayacağız. Örneğe ait <script> </script> kodları;
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 | <script> var Ogrenci={ ad:"Ali", soyad:"Al", adSoyad:function(){ return this.ad+" "+this.soyad; } } document.write(Ogrenci.adSoyad()); </script> |
Başka bir JavaScript nesnesi oluşturma yöntemi de constructor pattern(yapıcı desen) olarak tanımlamak mümkündür. Fonksiyon tanımlama yöntemi ile sınıf oluşturup, oluşturulan sınıf new anahtarı ile nesne olarak türetilir.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 | <script> var Uye=function(){ /* var anahtarı ile fonksiyon içinde tanımlanmıştır. fonksiyon dışında çağırma şansımız yok Uye.isim olarak çağıramayız. Sadece this.degiskenadi şeklinde yapılan bildirimler dışarıdan çağırır. */ var isim; var soyisim; this.yas=18; /*fonksiyon içinde tanımlanan isim değişkenine dışarıdan değer aktarmak için kullanılır. setter metodu*/ this.setIsim=function(v) { isim=v; } /*fonksiyon içinde tanımlanan isim değişkenindeki değeri okumak için kullanılır. getter metodu*/ this.getIsim=function() { return isim; } this.setSoyisim=function(v) { soyisim=v; } /*sınıf içinde tanımlanmış bir fonksyion*/ this.adSoyad=function(){ return isim+" "+soyisim; } } var Uye1=new Uye(); Uye1.setIsim("hayri"); Uye1.setSoyisim("KOÇ"); /*this anahtarı ile tanımlanan değişken doğrudan çarılıyor.*/ Uye1.yas=20; document.write(Uye1.adSoyad()); document.write("<br>"); document.write(Uye1.getIsim()+" "); document.write("<br>"); document.write(Uye1.yas); </script> |
Diğer Örnekler:
- JavaScript Hipotenüs Hesaplama Örneği
- JavaScript Sayısal Loto Örneği
- JavaScript Varmısın Yokmusun Örneği
- JavaScript Dizi İçindeki En Büyük En Küçük Sayıyı Bulma Örneği
- JavaScript Dikdörtgen Alan ve Çevre Hesaplama Örneği
- JavaScript Asal Sayı Kontrol Etme Örneği
- JavaScript Daire Alanı ve Çevresini Hesaplama Örneği
- JavaScript Faktoriyel Hesaplama Örneği
- JavaScript While Döngüsü Örnekleri
- JavaScript Metin İçinde Arama Yapma Örneği
- JavaScript Switch Case Kullanımı Örneği
- JavaScript Rastgele Sayı Üretme Örneği
- JavaScript Girilen Sayının Negatif Pozitif Olduğunu Bulan Örnek
- JavaScript Sayfa Arkaplan Rengini Rastgele Değiştirme Örneği
- JavaScript Dizi Metotları Örnekleri
- JavaScript Km-Mil Çevirme Örneği
- JavaScript Derece-Fahrenayt Çevirme Örneği
- JavaScript Gün İsmini Ekrana Yazdırma Örneği
- JavaScript Sayı Tahmin Oyunu Örneği
- JavaScript Console Log Kullanımı
- JavaScript Kürenin Hacmini Hesaplama Örneği
- JavaScript Üçgenin Alanını Hesaplama Örneği
- JavaScript Çarpım Tablosu Örneği
- JavaScript 3′ e ve 5′ e Tam Bölünebilme Örneği
- JavaScript Karenin Alanı ve Çevresini Hesaplama Örneği
- JavaScript Yazılı Ortalaması Hesaplama Örneği
- JavaScript Try-Catch-Finally Kullanımı Örneği
- JavaScript Div İçeriğini Temizleme Örneği
- JavaScript Switch-Case Kullanımı Örneği
- JavaScript Buttona tıklandığında Kod Çalıştırma Örneği
- JavaScript events(olay) kullanımı Örnekleri
- JavaScript For Döngüsü Karışık Örnekler
- JavaScript Tarih ve Saat Yazdırma Örneği
- JavaScript Fonksiyon Kullanımı Örneği
- JavaScript Vize Final Hesaplama Örneği
- JavaScript onInput Olay Kullanımı Örneği
- JavaScript Kayan Yazı Örneği
- JavaScript Kombinasyon Hesaplama
- JavaScript radio Kullanarak Dört İşlem Örneği
- JavaScript Toplama Çıkarma Çarpma Bölme Örneği
- JavaScript Sayfayı Tam Ekran Yapma Örneği
- JavaScript Fare Konumunu Öğrenme Örneği
- JavaScript Object Kullanımı Örneği
- JavaScript Kalan Karakter Bulma- Karakter Sayma Örneği
- JavaScript Mükemmel Sayı Kontrol Etme Örneği